Potrawy regionalne, m.in. z powiatu chrzanowskiego, oceniała dziś w Wygiełzowie marszałkowska Rada Produktów Tradycyjnych. Zachęcamy do wypróbowania przepisów na te proste i smakowite dania.
Zagórskie placki ziemniaczane z pokrzywą
Nazwa wsi ma charakter topograficzny: z trzech stron wieś otoczona jest wzniesieniami. Na turystów odwiedzający Zagórze czeka atrakcyjna oferta kulturalna ale i możliwość degustacji potraw. Wśród nich są placki ziemniaczane z pokrzywą.
Tereny ziemi powiatu chrzanowskiego należały do regionu gdzie podstawową rolę w pożywieniu tradycyjnej wsi odgrywały ziemniaki. Spożywano je pod różnymi postaciami. A więc tarto surowe na placki i kluski, gotowano, jedząc wraz z kapustą i fasolą lub „przybierając” – jak się powszechnie mówi – do wielu, zwłaszcza płynnych potraw. Również Oskar Kolberg opisując zwyczaje żywieniowe krakowiaków zachodnich na pierwszym miejscu wymienia ziemniaki.
Składnikiem wyróżniającym zagórskie tarte placki jest dodatek jakim są pokrzywy. Pokrzywa jest jedną z najwcześniej rozwijających się wiosną bylin. Zwykle już w kwietniu jej młode pędy nadają się do zbierania. Są jednak lata, szczególnie na zachodzie kraju, gdzie w żyznych i osłoniętych miejscach można już w lutym znaleźć młode pędy pokrzyw. Tak jak większość innych dzikich zielonych warzyw, pokrzywę jedzono po ugotowaniu lub usmażeniu w połączeniu z ziemniakami, kaszą lub jajkami.
Sposób sporządzania tych aromatycznych placków tartych z ziemniaków gospodynie przekazują sobie z pokolenia na pokolenie. Wszyscy wkoło je robili, bo były tanie i ze swoich produktów. Ziemniaki zawsze w domu były, kury też, to i jajko się znalazło, a pokrzywy rosły pod płotem. Placki tarte z pokrzywą były potrawą sporządzaną w dni powszednie na obiad lub kolację.
Do placków podawano słodkie mleko albo kwaśne, ale także maślankę. Za przysmak, zwłaszcza dla dzieci, uchodziły placki ziemniaczane polane śmietaną i posypane cukrem. Potrawę zjadano na bieżąco, ale można je było jeść też na zimno nawet na następny dzień.
Dawniej jak w domach nie było kuchenek gazowych czy też elektrycznych placki smażyło się bezpośrednio na piecach wyposażonych w blachy. Ze względu na ograniczony dostęp do tego rodzaju pieców, obecnie przyrządza się placki ziemniaczane smażone są na tłuszczu na patelni, a czasami w piekarniku.