Zidentyfikowano i wyizolowano gen ziemniaka odpowiadający za odporność na infekcję wirusem Y. Rodzi to szansę na stworzenie całkowicie odpornych odmian, które nie będą poddawać się tej infekcji.
Jednym z najgroźniejszych wirusów występujących w uprawie ziemniaka (występujący także w uprawach pomidora oraz tytoniu) jest wirus Y ziemniaka (PVY). Zaliczany jest on do tzw. wirusów degradacyjnych – występuje w kolejnych latach w wegetatywnie rozmnażanych ziemniakach, przy czym z roku na rok objawy przez niego powodowane nasilają się, prowadząc nawet do całkowitego zniszczenia porażonych roślin. Wirus Y jest najczęstszą przyczyną dyskwalifikacji plantacji nasiennych. Głównym źródłem wirusów ziemniaka są zakażone sadzeniaki. Wirus przenoszony jest także prze mszyce.
Dlatego stworzenie odmiany całkowicie odpornej na tego typu wirusa było od lat w kręgu zainteresowania wielu naukowców.
Krokiem milowym w tym kierunku są spektakularne wyniki zespołu naukowego stworzonego przez profesora Jacka Henninga z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie.
Ich osiągnięcia zostały wyróżnione nagrodą AgroBioTop. Jest to nagroda pieniężna ufundowana przez firmę Bayer, przyznawana młodym naukowcom, przez kapitułę powołana przez Komitet Biotechnologii Polskiej Akademii Nauk.
Laureatką tegorocznej edycji tego konkursu została dr Marta Grech-Baran.
Nagroda AgroBioTop, przyznana po raz trzeci, honoruje młodych uczonych, których uznane dokonania z zakresu biotechnologii przyczyniły się do rozwoju nauk rolniczych i wnoszą̨ wybitny wkład w rozwój rolnictwa. To coroczna indywidualna nagroda pieniężna, przyznawana przez niezależną kapitułę, powołaną przez Komitet Biotechnologii PAN.
– Pani dr Marta Grech-Baran uzyskała nagrodę AgroBioTop 2019 za zidentyfikowanie genu odporności ziemniaka na infekcję wirusem Y – mówi prof. dr hab. Maciej Żylicz, przewodniczący kapituły nagrody AgroBioTop. – Jest to pierwszy, bardzo ważny krok do otrzymania roślin, odpornych na wirusy Y. Wirusy te (zwane także PVY) atakują nie tylko uprawy ziemniaków, ale także tytoniu i pomidorów, przynosząc ogromne straty w rolnictwie na świecie, w tym w Polsce.